Rola technik
zamocowań w budownictwie drewnianym CLT

Drewno klejone krzyżowo (CLT) zyskało w ostatnich latach ogromną popularność jako zrównoważony i innowacyjny materiał budowlany. Jego wyjątkowa wytrzymałość, trwałość i wszechstronność sprawiają, że jest to idealny wybór dla różnych projektów budowlanych. Efektywne wykorzystanie drewna klejonego warstwowo zależy jednak w dużej mierze od prawidłowej instalacji łączników. Łączniki odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu stabilności, bezpieczeństwa i długowieczności konstrukcji CLT. W tym artykule zbadamy znaczenie łączników w konstrukcji CLT, analizując ich rodzaje, zalety i techniki instalacji, na przykładzie technik zamocowań marki Klimas Wkręt-met.

Łączniki przeznaczone do budownictwa drewnianego, w tym CLT są specjalnie zaprojektowane, aby zapewnić integralność strukturalną i ułatwić montaż różnych elementów konstrukcji. Niektóre powszechnie stosowane łączniki obejmują następujące elementy:

Łączniki ciesielskie:

W postaci metalowych płyty zwykle wykonanych ze stali ocynkowanej.
W konstrukcjach drewnianych coraz częściej używa się metalowych płytek i innych złączy ciesielskich. Złącza z profilowanymi elementami metalowymi to proste i szybkie sposoby łączenia elementów, zarówno z drewna litego jak i z drewna klejonego warstwowo. Para podstawowych złączy z przetłoczeniem uzyskuje nośność na rozpór na poziomie 10-25 kN, co pozwala na przeniesienie obciążeń w większości typowych więźb. Pod względem wytrzymałości złącza ciesielskie są bezkonkurencyjne. Klimas Wkręt-met posiada w swojej ofercie kątowniki stalowe do mocowania elementów drewnianych. Wśród nich możemy wyróżnić kątowniki ciesielskie – złącza ciesielskie dostępne w różnych rozmiarach i kształtach.

Łączniki ciesielskie wykonane są z wysokiej jakości stali ocynkowanej.

Wkręty do łączników ciesielskich:

W przypadku zastosowania łączników najważniejszym elementem jest dobranie odpowiednich wkrętów. Stosując niewłaściwe wkręty, spada nośność połączenia z wykorzystaniem złącza ciesielskiego. Stąd już blisko do niestabilnej konstrukcji budynku. Klimas Wkręt-met zaleca stosowanie Wkrętów WKLC do łączników ciesielskich z łbem walcowym i gniazdem TX do mocowania trójwymiarowych łączników ciesielskich do podłoży drewnianych. Nośności charakterystyczne dla wkrętów WKLC, spełniają wymagania normy PN-EN 1995:2014 zgodnie z Europejską Oceną Techniczną ETA-18/0817. Charakteryzuje je duży moment skręcania, który umożliwia wkręcania wkrętów bez nawiercania w twardych gatunkach drewna. Przy montażu z użyciem łączników ciesielskich ważna jest wytrzymałość wkrętów, dlatego WKLC posiadają poszerzoną średnicę pod łbem, co zwiększa ich wytrzymałość na ścinanie.

Wkręty ciesielskie WKCP I WKCS: wkręty ciesielskie umożliwiają dociągniecie elementów skręcanych, nadając połączeniu naprężenie wstępne, a tym samym większą odporność na luzowanie połączenia i większą jego sztywność. Elementy skręcane mają także dużą odporność na działanie sił działających na konstrukcję, co daje większą wytrzymałość konstrukcji i większe poczucie bezpieczeństwa.

Do miejsc, gdzie ważne jest zlicowanie się łba do powierzchni elementu, wybieramy wkręty z łbem stożkowym WKCS. Dzięki wypustkom nacinającym zapewniają one pełne zagłębienie w mocowanym elemencie.

Wkręty z łbem talerzykowym podkładkowym WKCP posiadają lepszą nośność, a powierzchnia docisku jest dużo większa. Przeznaczone są do miejsc, gdzie nie zależy nam na gładkiej powierzchni. Wkręty WKCP charakteryzują się dużą wytrzymałością na przeciąganie.

Przed rozpoczęciem montażu należy dobrać odpowiednią długość wkrętów w zależności od grubości mocowanych elementów i minimalnej głębokości zakotwienia. Łączone elementy drewniane powinny być pozbawione wad (sęków, pęknięć, zabarwień, zgnilizn, wad budowy i kształtów, uszkodzeń mechanicznych), gdyż zmniejsza to ich wytrzymałość. Montaż wkrętów ciesielskich powinien być prowadzony przy użyciu wkrętarki oraz odpowiedniej końcówki do gniazda typu TX. Wkręty należy wkręcać bezpośrednio do podłoża drewnianego bez wcześniejszego nawiercania otworów.

Aby wkręty bezpiecznie przenosiły naprężenia rozciągające, zaleca się ich wkręcanie pod kątem 45°-60° do podłoża. Jest to standardowe rozwiązanie przy wykonywaniu połączeń krokwi z belkami i płatwiami. Wkręty ciesielskie posłużą zatem np. do mocowania kontrłat narażonych na ssanie wiatru.

Rola zamocowań w konstrukcji drewnianej

Skuteczne łączniki oferują liczne korzyści w konstrukcji CLT, w tym

Stabilność konstrukcji: zamocowania znacząco zwiększają ogólną stabilność konstrukcji CLT. Zabezpieczając panele razem, pozwalają budynkowi wytrzymać różne siły, takie jak wiatr, zdarzenia sejsmiczne i obciążenia pod napięciem, zapewniając bezpieczeństwo mieszkańcom.

Rozkład obciążenia: Zamocowania równomiernie rozkładają przyłożone obciążenia na panele CLT, zmniejszając koncentrację naprężeń i zapobiegając miejscowym awariom. Ten mechanizm rozkładania obciążeń zapewnia lepszą wydajność strukturalną i trwałość.

Wydajność konstrukcji: Odpowiednio zaprojektowane zamocowania upraszczają i przyspieszają proces budowy. Eliminują potrzebę stosowania tradycyjnych technik łączenia, takich jak wpust i czop, znacznie zmniejszając koszty pracy i czas budowy.

Rola montażu konstrukcji drewnianych

Kluczową rolę w zapewnieniu skuteczności łączenia w konstrukcji CLT odgrywa prawidłowy montaż, w tym:

Dokładność: Precyzyjny montaż paneli ma zasadnicze znaczenie dla pomyślnej integracji łączników. Wyrównanie, wypoziomowanie i właściwe pozycjonowanie elementów muszą być zachowane, aby zapewnić płynne połączenie.

Prawidłowe mocowanie: Łączniki powinny być montowane zgodnie z wytycznymi producenta, przy użyciu zalecanych elementów mocujących. Odpowiednie dokręcenie śrub i właściwe dopasowanie kołków, ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia wymaganego przeniesienia obciążenia i stabilności.

Kontrola jakości: Regularne kontrole podczas instalacji pomagają zidentyfikować wszelkie wady lub niespójności, które mogą mieć wpływ na działanie łączników. Przestrzeganie protokołów kontroli jakości zapewnia, że ostateczna konstrukcja spełnia pożądane specyfikacje i normy bezpieczeństwa.

Zamocowania stanowią szkielet konstrukcji CLT, zapewniając niezbędną wytrzymałość, stabilność i rozkład obciążenia wymagany dla bezpiecznych i wydajnych konstrukcji. Nie tylko zwiększają integralność strukturalną, ale także przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju i długowieczności budynków z CLT. Właściwe techniki montażu, w połączeniu z wysokiej jakości łącznikami, są niezbędne do wykorzystania pełnego potencjału tego innowacyjnego materiału budowlanego. Ponieważ popyt na CLT stale rośnie, nie można bagatelizować znaczenia łączników jako krytycznych elementów procesu budowlanego.